Correspondentie Baudelaire: België, aan Narcisse Ancelle. Brussel, donderdag 18 januari 1866.

ORDERBRIEFJE
Brussel, 14 januari 1866.

     Op vijftien april aanstaande zal ondergetekende aan de heer Jousset ofwel aan zijn gelastigde betalen de somma van driehonderd frank, waarde ontvangen in levering.

Charles Baudelaire.

Bon voor 300 frank.          Betaalbaar bij mijnheer Ancelle,

Avenue de la Révolte, no. 11

Neuilly.

AAN NARCISSE ANCELLE
Brussel, donderdag 18 januari 1866.

   De originele brief

Beste vriend,

    Duizend maal dank, voor uw vriendschap en uw goede wil. Als ik vermoed had hoeveel inspiratie u had gehad , dan had ik u de documenten gegeven. U heeft niets duidelijks te horen gekregen, omdat u te maken had met een imbeciel (Auguste Garnier), die van zijn broer de dingen pas op het laatst te horen krijgt. Begrijpt u wel dat Hippolyte bij Sainte-Beuve om raad is gaan vragen over mijn literaire waarde omdat hij de zaak wel van zodanige waarde achtte dat het de aandacht verdiende.
– Ik weet al meer dan een half jaar dat het voor Belgique uitgesloten is om op de markt te kunnen worden gebracht.

    Morgen stuur ik u de brieven van Lemer en van Sainte-Beuve.

    Ik ben weer ziek geweest, heel ziek. Duizelingen en overgeven, drie dagen lang.
Ik moest drie dagen lang op mijn rug liggen. Want zelfs gehurkt op de grond viel ik om, want mijn hoofd trok mijn lichaam mee.
Ik denk dat het een bedwelming van een galaanval was.
De dokter schrijft me alleen maar Vichy-bronwater voor. En niet het geld!

    Hier is de opzet voor het boek over België, wat Julien Lemer al zo lang wilde zien.

    Dat is dan eindelijk voor u een gelegenheid om hem te zien en met hem te praten, en om van hem een exact verslag te krijgen van er tussen hem en Garnier is afgesproken over mij sinds zes en een halve maand.

    Hij is altijd thuis te bereiken tussen vijf uur en middernacht.
Als hij niet op zijn kantoor is, dan is hij in zijn appartement. Hij woont erboven.

    Wat schaam ik me dat ik u met zoveel problemen opzadel!
Voor België wil ik een snel antwoord, of zelfs onmiddellijk.

    Men heeft me geschreven dat Lemer in foute zaakjes zit. Ik zou het niet fijn vinden om het boek aan hem te verkopen.
Maar ik herinner me twee jaar geleden toen ik tegen Dentu zei dat ik het voornemen had om naar België te gaan, hij tegen me zei dat indien ik iets over dat land zou maken, hij het dan graag van me zou willen kopen. Helaas heeft boekhandel Dentu vervelende eigenschappen.

    Misschien beeldde hij zich van te voren al een beschrijving in van monumenten, en niet een zedenschets. De bruid is te mooi geworden.

    Enfin, of het nu Lemer is, Dentu, of de Duivel die het boek koopt,  ik wil in ieder geval nooit meer één regel schrijven voordat ik een overeenkomst heb.
En ondanks een overeenkomst neem ik het geld alleen maar deel voor deel aan, en dan lever ik het materiaal in stappen af. Deze gedetailleerde samenvatting bewijst dat ik tamelijk veel materiaal in handen heb. Ik kan erover zeggen dat het boek zich in dezelfde verwarde toestand bevindt als waarin Proudhon zijn zogenoemde postume werk heeft achtergelaten.
En voor wat betreft de regeling die ik voorstel, het bewijst wel dat ik nu snel wil gaan. (Maar, ik laat het boek niet publiceren zolang ik hier zit. En dus, omdat u mij die 2500 frank niet wil lenen die ik zo hard nodig heb, moeten we weer terug komen op die grote affaire Garnier. Julien Lemer heeft de inhoudsopgave, en hij heeft materiaal van drie van de vijf boeken.
Ik ga pas naar Honfleur om de ontbrekende delen op te halen als ik een overeenkomst heb.) (Hij zegt dat Hippolyte zelfs aantekeningen heeft gemaakt over mijn opzet.)

    België is een beetje in de mode. Dus we kunnen daar een aardige oplage uit halen.

    Zeg tegen Lemer dat ik hem ten zeerste aanraad om Les Paradis niet kwijt te raken (ik heb geen tweede exemplaar),noch de collectie van artikelen met kritieken die ik als titel gegeven heb: Les Comtemporains.
In deze brief zitten uiteraard regels die u hem niet moet laten lezen.
U moet goed uitkijken dat u hem niet kwetst, en trouwens, zelfs  wanneer we het plan aannemen dat u mij voorstelt, dan kunnen we Lemer pas aan de kant zetten als we hem met de rug tegen de muur hebben gezet, dat wil zeggen als we hem overtuigd hebben van het feit dat hij niet in staat is gebleken het te doen. We mogen nooit vals spelen.

    Beste vriend, ik kan me geen 80 frank door u laten toesturen.
– De eerste vier maanden van het jaar maken samen 640 frank. Ik heb al 300 frank ontvangen.
Ik zou zo snel mogelijk u niets meer schuldig willen zijn. Daarom voeg ik bij deze brief een reçu van precies 100 frank.
En wanneer ik in februari, hoop ik, zelf naar Parijs moet, dan stuurt u me 50 frank. En geen aangetekende brief, alstublieft.
Dan denkt die vrouw van het hotel dat ik kostbaarheden krijg, en ik kan niet meer op en neer steeds naar de poste restante. Die brief zal niet gestolen worden, want er zit een biljet in van 100 frank.
De port voor brieven tussen Frankrijk en Nederland is veranderd voor de gewone brieven. Het kost nu nog maar 30 cent.

    Ik hoorde dat L’Indépendance verboden is in Frankrijk, omdat ze slecht nieuws publiceerden over Mexico.

    Als ik vanavond dat uittreksel van mijn aantekeningen kan afmaken dat ik DE REDENERING noem, dan doe ik meteen ook de brief van Sainte-Beuve en de brieven van Lemer bij dit pakje.

Het is niet nodig dat ik de lijst van de andere vijf boeken voor u overschrijf, die is bij Lemer.

Fleurs du mal (uitgebreid, en met brieven en eigenaardige artikelen).

Spleen de Paris, als tegenhanger.

Contemporains, schilders en dichters. 2 delen.

Paradis artificiels.

    Volgens mij is het heel goed mogelijk voor een boekhandel om het te wagen om twee delen met kritieken méér te kopen, om drie amusante boeken en een gegarandeerde verkoop te krijgen.
Dat was wat ik had berekend, en Lemer vond dat goed. Sainte-Beuve vond het stoutmoedig.

    Ik ben bang dat Lemer gehoord heeft van uw bezoek aan de gebroeders Lemer en dat hij dat opvat als spionage van mij.
Daarom is het des te belangrijker om hem te gaan zien en omdat het voor hem blijkbaar zo lastig is om brieven te schrijven, zeg hem dan maar dat u alles wat hij gaat zeggen letterlijk aan mij doorvertellen zal.

Ik ben erg ongerust over de gezondheid van mijn moeder.

    Wat mij betreft, ik kan niet meer roken zonder er akelig van te worden. Voor een roker is dat een regelrecht teken van ontmoediging.
Daarnet moest ik deze brief onderbreken en weer snel op bed gaan liggen, en dat is een heel werk, want ik ben dan altijd bang dat ik onderweg de meubels meetrek waar ik aan blijf haken.

    En behalve dat heb ik ook nog zwartgallige ideeën, soms krijg ik wel eens het idee dat ik mijn moeder nooit meer zal zien.

Pardon en bedankt.

De hartelijke groeten aan mevrouw Ancelle.

Uw toegewijde,

Laten we hopen dat Lemer zich niet beledigd gaat voelen omdat ik hem geen brief schrijf, en omdat ik u geen aanbevelingsbrief geef voor hem!
Maar hij schrijft mij nooit terug. En het is ook wel een hele goede jongen.
Alleen denk ik wel dat de ouderdom en verdriet hem luier gemaakt hebben.

C.B.

Ik heb geen kopie van de opzet van het boek over België. Het zou wreed zijn om weer opnieuw te beginnen.
Als Lemer het wil houden, zeg dat dan tegen hem.

Het lijkt me moeilijk dat een dergelijke opzet de nieuwsgierigheid niet opwekt van een uitgever, hoe onintelligent hij ook mag zijn.

Ik schenk u al mijn vertrouwen. Verlos mij.

- Maar wees voorzichtig.

U zou de opzet apart in een enveloppe moeten doen, voordat u het laat zien.

Nu sluit ik het boek, en ik stop mijn aantekeningen weg in mijn commode, zodat ik er alleen nog maar aan mag denken zodra ik een overeenkomst heb, dat wil zeggen de zekerheid heb dat ik betaald krijg.

  Inhoudsopgave     Volgende brief